Bij de fermentatie in de pens ontstaat methaangas, wat door de koe wordt uitgeademd. Naar schatting 12% van de energie die een koe middels het voer opneemt wordt omgezet in methaan. De in de pens aanwezige methaanvormende bacteriën zijn hiervoor verantwoordelijk en bezorgen de melkveehouder een grote verliespost.
Het is vanuit economisch oogpunt dan ook interessant om de methaan-emissie te reduceren en effectief om te zetten in melk. Daarvoor is een slimme meet- en voerstrategie ontwikkeld.
Methaan-emissie is te meten in de melk
In de melk van een individuele koe of van een hele melkveestapel is perfect af te lezen hoeveel methaan er wordt geproduceerd. Agrosom GmbH heeft hiervoor een uniek en wetenschappelijk onderbouwd meetprogramma ontwikkeld onder de naam Milchblick. In Nederland wordt dit meet- en monitoringsprogramma op de markt gebracht onder de naam Melkblik.
In afbeelding 1 is de grafiek vanuit het rapport van Melkblik weergegeven, waarin de methaan-emissie per liter melk wordt gemonitoord gedurende een bepaalde tijd. Hierop kan men dan gaan sturen.
Melk bevat echter veel informatie over onder meer:
- rantsoen-efficiëncy
- pens-activiteit
- status van pensverzuring
- ruwe celstofvertering
- Methaanvorming
- diergezondheid
- vruchtbaarheid
- novo-vetzuur synthese
- etc.
Afbeelding 2 en 3: grafieken uit Melkblik welke inzicht geven op penswerking, vruchtbaarheid en gezondheid van de veestapel
Melkblik ontsluit veel van deze informatie uit de melk en maakt hiervan een handig overzicht, bestaande uit een aantal overzichtelijke grafieken.
Hoe werkt Melkblik?
Regelmatig wordt een tank-melkmonster genomen. In een gespecialiseerd laboratorium wordt een uitgebreide analyse van de melk gemaakt. Zo wordt er onder meer een zeer uitgebreide vetzuur-samenstelling bepaald.
Alle verkregen informatie wordt vervolgens samen met een aantal andere gegevens, zoals productieniveau, lactatiestadium e.d. verwerkt tot een aantal overzichtelijke en handige grafieken.
In één snelle blik is het thans gevoerde rantsoen te beoordelen en krijgt men inzicht in vele zaken, waaronder penswerking, de novo-vetzurensynthese, vruchtbaarheid etc.
Minder Methaan-emissie en meer melk door een slimmer rantsoen op basis van Melkblik.
Middels de melkanalyse van Melkblik wordt duidelijk hoeveel methaan een veestapel produceert. En dus is er ook heldere informatie over de energiebenutting en voederefficiëncy van een gevoerd rantsoen. Met een aantal effectieve en slimme voermaatregelen op basis van alle informatie uit Melkblik is het nu mogelijk de methaan-emissie (verder) te verlagen en om te zetten in extra melk. Daarbij dient Melkblik ook weer als het ideale instrument om de voortgang en rantsoenefficiëncy te kunnen monitoren.
Belangrijke rol van de onverzadigde vetzuren
Methaanvormende bacteriën kunnen op pensniveau sterk worden geremd wanneer men extra onverzadigde vetzuren voert (waaronder omega-3).
Probleem hierbij is dat men al vrij snel tegen een limiet aanloopt: te veel onverzadigde vetzuren remmen de penswerking sterk. Daarnaast wordt in het pensmilieu een zeer groot deel van de onverzadigde vetzuren na inname door de koe vliegensvlug verzadigd gemaakt, waardoor ze hun werking tegen de methaanvormende bacteriën verliezen en het pensmilieu verder negatief beïnvloeden.
Het is dus zaak om de onverzadigde vetzuren in het voer te beschermen tegen het agressieve pensmilieu en zodanig te bewerken dat ze het pensmilieu niet negatief beïnvloeden. De onverzadigde vetzuren moeten dus pensbestendig worden gemaakt.
Dairycake Powelin: bron van pensbeschermde onverzadigde vetzuren
Dairycake Powerlin is een speciaal bewerkt voeder met een zeer hoog aandeel pensbestendige onverzadigde vetzuren.
De onverzadigde vetzuren uit Dairycake Powerlin blijven stabiel in de pens, onderdrukken de methaanvorming en werken niet verstorend op de penswerking.
Dairycake Powerlin heeft door haar bewerking bovendien een 4 maal hogere darmbeschikbaarheid van Omega-3 dan gemalen lijnzaad en verbetert daarmee gezondheid, vruchtbaarheid, weerstand, persistentie en de drogestof-opname.
Ook de inzet van diverse soorten zeewier kunnen effectief zijn omdat ze onverzadigde vetzuren op pensniveau lijken te beschermen en daarmee de werking tegen methaanvormende bacteriën behouden. Ook dit leidt tot extra melkproductie. Thans wordt er onderzocht of de combinatie van zeewier en Dairycake Powelin leidt tot een nog hogere reductie van Methaan-emissie dan het afzonderlijk voeren.
Interessante reductie van methaan-emissie mogelijk met extra rendement per koe
Metingen in het meetprogramma Melkblik laten zien dat in de praktijk een aanzienlijke methaanreductie mogelijk is, soms tot wel 16%. De anders verloren gegane energie kan daarbij effectief worden omgezet in extra productie en dat leidt tot een betere voerefficiëncy en bedrijfsresultaat.
Een in Nederland uitgevoerde proef bevestigt de resultaten die ook op diverse Duitse melkveebedrijven werden behaald.
Op een Nederlands melkrobotbedrijf werden twee hoogproductieve groepen koeien gevormd, waarvan één groep Dairycake Powerlin kreeg gevoerd. De rantsoenen werden op zowel energie- als eiwitniveau gelijkwaardig gemaakt en middels Melkblik beoordeeld en gemonitord. Gedurende 4 melkcontroleperiodes (proefduur totaal 24 weken) werden de twee groepen gevolgd.
In deze proef bleek de methaan-emissie met 5% gedaald te zijn t.o.v. de controle groep, resulterend in:
- 2,2 kg vetgecorrigeerde melk extra
- een verbetering van de voerefficiëncy met 0,08 punten
- een netto meeropbrengst van 43 cent per koe per dag (bij een melkprijs van 35 cent).
Conclusie:
Het verminderen van de methaan-emissie is voor een melkveehouder economisch zeer interessant. Met behulp van het melk-meetprogramma Melkblik en de inzet van Dairycake Powerlin in het rantsoen is de methaan-emissie (deels) om te buigen in extra melkproductie en het netto rendement te verhogen tot 43 cent per koe per dag.
Een voermaatregel welke zorgt voor extra rendement voor de veehouder, met als bijvangst een reductie van het broeikasgas Methaan. En dat is ook goed nieuws voor het milieu:
Methaan is een 23 maal krachtiger broeikasgas dan CO2 en bevat zeer veel energie.
Een kleine reductie van de methaan-emissie staat gelijk aan een grote CO2 reductie. Het is dan ook veel beter om vanuit milieu-oogpunt de focus meer op de methaan-emissie te leggen.
Melkblik: in een blik alle relevante informatie om snel en eenvoudig het rantsoen te optimaliseren.
Melkblik wordt in samenwerking met Agrosom GmbH aangeboden
Dairycake Powerlin: voor een hogere rantsoen-efficiëncy
Voor meer informatie of deelname aan Melkblik:
info@altenburgnutritional.nl of bel 06 46 27 67 57
