Grasklaver doet het ook in zeer koude klimaten beter dan monochrome grasbestanden. Dat is gebleken uit een onderzoek dat is uitgevoerd in IJsland.
In koude klimaten aan de rand van Noord Europa (kustgebieden van Noord Scandinavië en IJsland) speelt gras veruit de belangrijkste rol als voedergewas. Deze gebieden noemen we ook wel de marginale gebieden als het gaat om gewasteelt, gezien het daar geminimaliseerd voorkomt vanwege de condities. Vaak wordt veel kunstmest gebruikt om met monoculturen van gras een redelijke productie te halen. De Agrarische Universiteit van IJsland en het Zwitserse Agroscope onderzochten hoe grasklavermengsels het op middenlange termijn doen in het extreem koude klimaat.
IJsland
In het voorjaar van 2008 legden de onderzoekers in IJsland grasculturen aan met verschillende soorten grasklavermengsels om die vijf jaar lang te beoordelen op productie en standvastigheid. De verschillende culturen werden bemest met drie verschillende totale kunstmestgiften, namelijk 20, 70 en 220 kg stikstof per hectare per jaar. De plots die 220 kg stikstof kregen werden later uit het onderzoek gehaald omdat het gehalte klaver in deze culturen later ernstig terugliep. Met de lagere bemestingsniveau’s zijn de grasklaverbestanden in IJsland aanzienlijk productiever, zo bleek uit de experimenten van 2009 tot en met 2013. Zelfs meer dan verdubbelde opbrengsten waren aan de orde. In het onderzoek werd de opbrengst van grasklaver vergeleken met die van monochrome grasculturen, maar ook met grasmengsels en klavermengsels. Deze laatste interacties bleken in jaar drie en vier van het onderzoek ook in meer opbrengst te resulteren.
Resultaten
De onderzoekers wilden drie vragen beantwoord hebben, namelijk: verhogen grasklavermengsels de productiviteit van grasland onder extreem koude condities, doet het dat ook op lange termijn en hoe afhankelijk is dat van het aandeel en de soort klaver in het mengsel?
In jaar drie bracht grasklavermengsel 119 procent meer op dan de monocultuur gras bij 20 kg N, bij 70 kg N was het 79 procent meer. Bij een lagere bemesting zijn de opbrengstverschillen dus groter. Over de hele vijf jaar waren de opbrengstverschillen 71, respectievelijk 51 procent in het voordeel van grasklaver. Tussen de verschillende grasklavermengsels verschilden de meeropbrengsten, maar in zijn algemeenheid kan worden gesteld dat vrijwel ieder graskalvermengsel meer opbrengt oplevert. Daarmee stellen de onderzoekers dat grasklavermengsels verhoudingsgewijs in IJsland in dezelfde mate meeropbrengst leveren als in andere klimaten.
Klaver fixeert Atmosferische N2
De verklaring van de meeropbrengst van mengsels van gras en klaver is reeds bekend. De klaver in het mengsel is in staat atmosferische N2 op te nemen en ‘in het systeem’ brengen. Ook onder de extreem koude klimaatomstandigheden in IJsland. De aanwezigheid van gras in het bestand zou de fixatie van atmosferische N2 stimuleren. Een wisselwerking dus, die op korte en middenlange termijn voordeel oplevert, ook in koude klimaten.
Bron: Grass-legume mixtures sustain yield advantage under cool maritime growing conditions over a period of five years, A. Helgadóttir et al.
