Een ommekeer op de melkmarkt (en van de melkprijs) zou zich in de komende zomer kunnen aandienen. De hogere melkprijzen kunnen de productie immers opdrijven. Tot aan de helft van dit jaar moet worden gerekend met een licht stijgende melkproductie. De meeste groei zal er waarschijnlijk zijn in de Verenigde Staten.
In de EU is de in 2016 gemolken hoeveelheid melk met 0,6 procent gestegen ten opzichte van 2015. Dat is omgerekend 800.000 ton melk. De lidstaten die het meest hebben bijgedragen zijn, naast Nederland, Ierland, Italië, Duitsland, Polen en Denemarken. Voor dit jaar rekent de Europese Commissie op een lichte groei in Europa. Hoewel in de VS een sterke productiegroei wordt verwacht, zal de productie in Oceanië zakken.
Minder melk in Duitsland, Oostenrijk en Italië
In Duitsland en Oostenrijk lag de gemiddeld geleverde hoeveelheid melk in 2016 iets onder het niveau van 2015. Ook nu wordt er minder aangeleverd dan in het voorjaar van 2016. In Frankrijk, na Duitsland de grootste producent van melk in de EU, lag de productie in 2016 2,4 procent lager dan in 2015. Op dit moment is er gen duiding op stabilisatie. Ook in Italië, waar de productie in 2016 nog met 2,2 procent groeide, nemen de zuivelfabrieken nu duidelijk (min vijf procent) minder melk in.
Verdwijnende koeien in Nederland en Groot-Bittanie
De Nederlandse productie pluste met 7,2 procent in 2016, maar de productie lijkt nu stabiel. Door de beperkingen die de fosfaatreductie de Nederlandse melkveehouderij oplegt, zal er ook geen verdere groei komen. In de tweede helft van dit jaar zal het melkkoeien- en jongveebestand zelfs afnemen.
In het Verenigd Koninkrijk is de productie in 2016 gedaald. Het daggemiddelde lag 4,5 procent lager dan in het jaar ervoor. Met 14,55 miljoen ton was de productie het laagst sinds 2013. Veel duidt erop dat de productie in het VK zich op een neerwaartse eenrichtingsweg bevindt.
Ook in Ierland daalt de productie nu, maar dat gaat waarschijnlijk om een weersafhankelijke daling. In 2016 steeg de Ierse melkproductie met 6,9 miljoen ton tot een historische hoogte. Het betrof een stijging van 4,1 procent op het daggemiddelde ten opzichte van 2015. Een vergelijkbare groei streeft de Ierse sector in 2017 na. Kijkende naar de huidige stand van zaken bij de grote melkproducenten in de EU, valt op dat enkel Polen op dit moment meer produceert, daar ligt de productie nu 2,3 procent hoger.
In 2016 gemolken hoeveelheden melk in vergelijking met 2015. Bron: EU
Melkveehouders in VS molken een record in 2016
De melkproductie in de VS in 2016 ten opzichte van 2015 steeg met 1,6 procent tot 96,4 miljoen ton. Daarmee bereikten de VS een nieuw record. Vanaf het jaar 2000 is de productie er vrijwel ieder jaar gestegen. Voor het lopende jaar rekenen de Amerikanen met een plus van twee procent. Deze prognose wordt ondersteund door het dalende aantal melkkoeien dat bij de slachthuizen wordt aangeleverd. In 2016 werden er 2,9 miljoen melkkoeien geslacht, een procent minder dan in 2015.
Bron: EU
Canada: meer melk geleverd
De Canadese melkveehouders leverden tegen het einde van 2016, ondanks het quotumsysteem, zo’n 4,8 procent meer melk aan de zuivelbedrijven. Het verloop door de seizoenen was duidelijk minder heftig dan in 2015. Van januari tot november 2016 was de totale melkaanlevering 7,96 miljoen ton en het daggemiddelde 3,2 procent hoger dan in 2015.
Nieuw-Zeeland: meer koeien, minder melk
In Nieuw-Zeeland rekenen de experts van de Europese ‘Milk Market Observatory Economic Board’ voor 2017 met een licht dalende, op z’n hoogst een constante, hoeveelheid melk. Het weer kan een begrenzende rol spelen, maar de melkprijsontwikkeling ook. De productie bedroeg 21,2 miljoen ton in 2016. Het daggemiddelde lag twee procent lager dan in 2015. Dit was de tweede productiedaling op rij. In december 2016 lag de productie 2,7 procent lager dan in december 2015. In oktober was het verschil zelfs 5,5 procent. Hoewel het in november vooral op het Noordereiland te nat was, beginnen inmiddels de symptomen van de droogte op het zelfde eiland zichtbaar te worden en vooral daar zal de melkproductie dus dalen. Met een nationale telling werden 5,1 miljoen melkkoeien geteld op 30 juni 2016, 1,3 procent meer dan het jaar ervoor.
In Australië werd in juni, als het melkjaar eindigt, met een min van vijf procent gerekend. Het damde de export in.
Ommekeer in de zomer?
De experts van de Europese Commissie gaan ervan uit dat de aantrekkende melkprijs de melkproductie in Europa zal stimuleren en dat we aan het eind van 2017 te maken zouden kunnen hebben met een groei van een half procent. Desalniettemin zal de Europese melkproductie het eerste halfjaar nog onder die van het eerste halfjaar van 2016 liggen. In de zomer zou deze trend kunnen afwenden. Maar nog altijd kan in 2017 gerekend worden met een stabiele, en mogelijk licht stijgende, melkprijs.
Dit voorzichtige optimisme baseert zich op, desondanks de seizoenwisselingen, ongewoon stabiele productiemarkten. Doorslaggevend is vooral de lagere productie van rauwe melk in de Europese Unie, die ligt sinds juni vorig jaar telkens lager dan in 2015. Dat heeft ertoe geleid dat de prijzen voor boter, cheddar, mager- en volmelkpoeder, die sinds 2014 continu zijn gekelderd zijn, pas weer zijn gaan stijgen vanaf half 2016.
Bron: EU
Bronnen: AMI, ZMB, EU, USDA – Auteur: Gregor Veauthier – Foto: Elite