Het buitengebied van Gemeente Nederweert in Midden-Limburg; geen platte polder en wel vooroorlogse bebouwing, onverharde wegen en her en der een beetje natuur. Een gebied, vol met varkens-, pluimvee- en melkveebedrijven, waar mijn landbouwhart sneller van gaat kloppen.
Het aantal boerderijen dat tot burgerwoning is verworden, is er minimaal. Aan de meeste landbouwbedrijven kun je zien dat ze van bovengemiddelde omvang zijn en doorlopend een groeistap maakten. Allemaal fanatieke ondernemers die door willen. Ik ken veel mensen die het gebied zouden aanwijzen als een typisch voorbeeld van de oorzaak van alle hordes die de veehouderij heeft moeten nemen en nog moet gaan nemen. Grond- en oppervlaktewaterkwaliteit, Q-koorts, het fosfaat- en stikstofplafond et cetera. Ik was onlangs in de regio, sprak er met de melkveehouder die stopte om later weer te beginnen met melken, Jakob Pustjens. Hij vertelt een bijzonder verhaal op pagina 38. Pustjens begint nu met het melken van Jerseys, geïnspireerd op het Ierse systeem, seizoensgebonden afkalven (zie pagina 10) en alleen in de droogstand op stal. Dat is niet iets wat ik had durven denken toen ik deze ‘hardcore’ melkveehouder een jaar of acht terug voor het eerst sprak. Hij was er één van controleren en bijsturen. In het Ierse systeem kun je controleren wat je wilt, bijsturen kan vaak niet.
Ik kom steeds vaker melkveehouders tegen die kiezen voor extensievering, maar vaak gaat het in stappen en minder vaak tref ik ze in gebieden waar de veehouderij zich zo ontwikkeld heeft. Jakob Pustjens gaat het doen, extensiveren in een intensief gebied. De eerste Jersey-vaarzen zijn net aan de melk. Eén van de beweegredenen van Pustjens is het willen volgen van de visie van de maatschappij die vraagt om extensiever en met de natuur mee. Dat is marktgericht.
Wie zelf werkzaam is in het buitengebied van de gemeente Nederweert, waar het lijkt of de veehouderij altijd vrij ongestoord haar gang heeft kunnen gaan en zegeviert, zal weleens met de wenkbrauwen fronsen als een koppel Jerseys door de wei rent als een rantsoendraadje verzet wordt. Pustjens gaat het proberen, kijken of het functioneert en rendeert. Dat is gedurfd en goed. Ook voor zijn collega-melkveehouders in die intensieve regio. Want stel dat de maatschappij en overheid over tien of vijftien jaar echt afscheid nemen van intensivering, dan is het belangrijk dat we alternatieven kennen. Zonder alternatief is de kans op een toekomst voor de sector een stuk kleiner.
