Project Dubbeldoel Natuurlijk doet onderzoek naar de kenmerken en eigenschappen van koeien die essentieel zijn voor een natuurinclusieve kringlooplandbouw. Ze kijken daarbij in het bijzonder naar dubbeldoelrassen.
Bij een transitie naar een natuurinclusieve melkveehouderij krijgen koeien te maken met meer weidegang, wisselende weersomstandigheden en een ander rantsoen. Robuustheid en veerkracht worden vaak genoemd als belangrijke eigenschappen voor dieren op natuurinclusieve bedrijven.
Maas-Rijn-IJsselvee (MRIJ), Fries-Hollands, Groninger Blaarkop, Lakenvelder en Brandrood zijn voorbeelden van zogenaamde dubbeldoelrassen en worden vaak gekarakteriseerd als dergelijke robuuste, sterke rassen. De veehouders die deelnamen aan het project kozen om die reden een dubbeldoelras te houden of daarmee te kruisen. Zij omschreven de koeien ook als ‘sober’ en ‘zelfredraam’. De dubbeldoelrassen kunnen goed uit de voeten met een rantsoen dat hoog is in ruwvoer, hebben weinig gezondheidsproblemen en een goede vruchtbaarheid.
Fokken op veerkracht
De Coöperatieve Rundveeverbetering (CRV) heeft de fokwaarde ‘veerkracht’ geïntroduceerd. Het selecteren op dit kenmerk zorgt voor koeien die minder last hebben van verstoringen en daar sneller van herstellen. De veerkracht wordt bepaald aan de hand van gegevens over de dagelijkse melkproducties. Bij een lage veerkracht zijn er veel en lange dips in melkgift tijdens de lactatie, terwijl een stabiele melkproductie of korte dips het teken zijn van een hoge veerkracht.
Deze veerkracht, hoe koeien omgaan met wisselende omstandigheden of verstoringen, is erfelijk. Jersey-koeien blijken de meeste veerkracht te hebben. Dubbeldoelrassen als MRIJ, Blaarkop en Fries-Hollands volgen hier kort op. De Holstein-koe scoort het laagst. Nederlandse dubbeldoelrassen zijn dus veerkrachtige rassen. Ervaringen van deelnemende veehouders met deze rassen bewijzen dat deze koeien robuuster zijn dan bijvoorbeeld Holstein-koeien. De fokwaarde kan gebruikt worden om de veerkracht en robuustheid van koeien verder te verbeteren.
Dubbeldoel Natuurlijk
In het onderzoeksproject Dubbeldoel Natuurlijk worden de relevante kenmerken voor een natuurinclusieve bedrijfsvoering geïdentificeerd, en besproken met groepen veehouders die deelnemen aan het project. Het is een publiek-private samenwerking (PPS-project) die grotendeels wordt gefinancierd door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. De aanvrager en penvoerder van het project is Stichting Zeldzame Huisdierrassen en verschillende andere rasorganisaties en erkende stamboeken zijn ook projectpartners. De uitkomsten van het onderzoeksproject worden in het najaar van 2024 gedeeld.
Bron: Verantwoorde Veehouderij, Dubbeldoel Natuurlijk – Foto:Elsemargriet via Pixabay