Onderweg langs melkveebedrijven in Hongarije

Hitte, droogte en grootschalige melkveehouderijen: voor welke uitdagingen staan Hongaarse melkproducenten? Elite bezocht vier melkveebedrijven in Hongarije.

Hongarije wordt gekenmerkt door een bijzonder droog en heet klimaat. Temperaturen van meer dan veertig graden in de zomer zijn niet ongewoon. De bezochte bedrijven, waaronder het Sano Agrarisch Instituut in het noordwesten van het land, laten op indrukwekkende wijze zien hoe in Hongarije met succes melk kan worden geproduceerd. Wat kenmerkt de bedrijven?

Klimaatregeling

Om ervoor te zorgen dat de melkproductie niet instort door de zomerhitte, wordt er speciale aandacht besteed aan klimaatregeling in de nieuwe gebouwen van de bedrijven. In Dombegyház in het zuidoosten van Hongarije bouwde de familie Dorcsiznecz in 2022 een moderne, dwarsgeventileerde stal. Deze stal voor zeshonderd koeien is voorzien van melkrobots en ligboxen met verkoelende waterbedden.

Als de ventilatie in de zomer op volle toeren draait, kan de stal negen graden worden gekoeld ten opzichte van de buitentemperatuur. In de oude stroschuren in de jaren 80 daalde de gemiddelde melkgift in de zomer met zes liter, ondanks de ventilatoren. Ook in de stallen van het Sano Agrarisch Instituut zorgen ventilatoren, hoge daken en benevelingsinstallaties of koeiendouches boven de voergang voor regulering van de temperatuur.

In de nieuwe stallen van landbouwinstituut Sano in Csém worden grote ventilatoren geïnstalleerd.

Beregening

Door de droogte kan 5 procent van de landbouwgrond (258.000 hectare) in Hongarije kunstmatig worden beregend. Het huidige landbouwbeleid is erop gericht om dit tegen 2030 uit te breiden tot 400.000 hectare.

Landbouwinstituut Sano beregend 1.300 van de in totaal 1.750 hectare voedergewassen die zij verbouwen. Ze halen hiervoor jaarlijks 2,1 miljoen kubieke meter water uit de Donau met hun eigen pompstation. De familie Dorcsiznecz beregend ook hun land, waardoor ze in droge perioden toch kwaliteitsvoer kunnen produceren.

Moderne stallen dankzij subsidies

Een paar jaar geleden zag de melkproductie er heel anders uit. Onder invloed van de Sovjet-Unie werden in Hongarije grote landbouwcoöperaties opgericht. Indertijd werd bijna uitsluitend een lokaal roodkleurig ras gehouden, vergelijkbaar met Fleckvieh. In de jaren zeventig werd steeds meer met Holsteins gekruist om de productiviteit te verhogen. Momenteel bestaat negentig procent van de Hongaarse veestapel uit dit ras.

In tegenstelling tot in Oost-Duitsland, werden er in de tijd van de Sovjet-Unie vooral grupstallen en potstallen gebouwd. Een deel van de veestapel op het bedrijf Aranykocsi Zrt verblijft nog altijd in de oude potstallen. In 2016 investeerde het bedrijf in een nieuwe stal met acht melkrobots, waarin de helft van de melkkoeien nu is ondergebracht. In de komende jaren willen de bedrijfsleiders hieraan gespiegeld een tweede stal bouwen, zodat alle koeien volautomatisch gemolken kunnen worden.

De koeien in de oude stallen op het bedrijf Aranykocsi Zrt worden gevoerd uit troggen.

De goedkeuring van nieuwbouw is in Hongarije veel eenvoudiger, aldus Csorba Zsolt, directeur van Solum AG (Sano Agrarisch Instituut). Het duurt meestal 35 dagen vanaf het indienen van een aanvraag tot een vergunning verleend wordt.

Ook zijn investeringssubsidies beschikbaar voor nieuwe stallen, die ongeveer elk jaar worden aanbesteed. Vrijwel alle nieuwe stallen op de bezochte bedrijven zijn gebouwd met subsidies. De nieuwe stallen illustreren de prioriteiten van de Hongaarse melkproductie: stalklimatisering, automatisering, groei, maar ook dierenwelzijn.