Getoaste veldbonen kunnen een goedkopere vervanger zijn van sojaschilfers en -schroot. Dat blijkt uit onderzoek van ILVO, het Instituut voor Landbouw, Visserij en Voedingsonderzoek binnen het project EKOPTI.
Volgens de resultaten kan tot 1,7 kg getoaste veldbonen per koe per dag een deel van de gevoerde soja vervangen zonder veel verandering in de melkproductie, terwijl de kosten omlaag gaan. Sojaschilfers zijn net als sojaschroot een restproduct uit de verwerking van sojabonen, maar vetrijker. Het eiwitgehalte is nagenoeg gelijk aan dat van sojaschroot. Sojaschilfers ontstaan bij koude persing van de bonen waarbij geen hexaan voor de extractie wordt gebruikt. Daardoor kunnen sojaschilfers worden ingezet bij de productie van biologische veevoeders.
Voederwaarde
Door het toasten van de veldbonen gaat de voederwaarde omhoog. Vooral de DVE-waarde, de hoeveelheid verteerbaar eiwit dat door de darmen kan worden opgenomen stijgt. Ook worden de veldbonen langer houdbaar en worden de anti-nutritionele factoren, stoffen die de vertering negatief beïnvloeden, vermindert.
Het onbestendige eiwit in veldbonen wordt makkelijk afgebroken in de pens. Als het eiwit niet snel genoeg gebruikt wordt, zet de pens het om in ureum en verdwijnt het via urine, mest en melk. Veldbonen toasten met hete lucht tot 130 graden zorgt ervoor dat de bestendigheid van het ruw eiwit en het zetmeel stijgt. Bestendig eiwit is eiwit dat niet wordt afgebroken in de pens. Dat eiwit wordt later in het maagdarmkanaal gebruikt en komt onder andere in de melk terecht.
Goedkoper
Veldbonen zijn goedkoper dan geïmporteerde soja. Ze groeien goed in ons klimaat, vooral op zwaardere, niet te zure gronden, en zijn vrij makkelijk te telen. Veldbonen zijn vlinderbloemigen, wat betekent dat ze stikstof uit de lucht kunnen halen. Bemesten met stikstof is daardoor niet of beperkt nodig is en de kosten voor kunstmest gaan omlaag.
Bij proeven op Belgische biologische melkveebedrijven rekenden de onderzoekers met gemiddelde kostprijzen. De hoeveelheid bespaarde soja is afhankelijk van hoeveel vervangen wordt met getoaste veldbonen. Volgens de resultaten kan een bedrijf met 100 melkkoeien jaarlijks 13 tot 34 ton sojaschilfers besparen. Dat zou een extra winst opleveren van tussen de 6.000 en 21.000 euro.
Voor het onderzoeksproject van ILVO werden de veldbonen in een mobiele installatie getoast.
Tekst: Gerdien Hulsman en Wilbert Beerling – Foto’s: Inagro – Bron: ILVO
