De Nederlandse Zuivelsector boekte in 2019 vooruitgang als het gaat om verduurzaming. Dat blijkt uit de sectorrapportage Duurzame Zuivelketen van Wageningen Economic Research. Op bijna alle duurzaamheidsdoelen presteerden melkveehouders en zuivelondernemingen beter dan in 2018.
Zo ligt het antibioticagebruik bij 99,8 procent van de melkveebedrijven onder de SDa-actiewaarde. Dat is de grens van de hoeveel antibiotica een bedrijf mag gebruiken volgens de Autoriteit Diergeneesmiddelen. Het doel van 90 procent is dus ruim gehaald.
De doelen voor wat betreft energie-efficiëntie en verantwoord sojagebruik voor 2020 werden in 2015 al bereikt. De zuivelketen verbruikte in 2019 minder primaire brandstoffen zoals bijvoorbeeld aardgas dan de doelstelling was. Ook werd er 1,9 procent meer duurzame energie gebruikt dan in 2018. Vooral de melkverwerkers zijn meer groene stroom gaan gebruiken. Het gebruik van verantwoorde soja steeg van 5 procent in 2011 naar 100 procent in 2015 en is zo gebleven.
Weidegang
Ook is in 2019 net als in 2018 het doel voor weidegang behaald. Tot 2015 nam de hoeveelheid weidegang af, maar daarna steeg het weer. In 2019 deed 83 procent van de bedrijven aan weidegang. Het doel is om boven het niveau van 2012 te blijven, toen was het 81,2 procent.
De fosfaatuitstoot daalt al vier jaar. Met 75,5 miljoen kilo zit de uitstoot in 2019 9,4 miljoen kilo onder het doel. Dat komt doordat er minder melkkoeien en jongvee zijn en door lagere fosforgehalten in het ruwvoer.
Vooruitgang
Voor twee thema’s, dierwelzijn en biodiversiteit, zijn in 2019 nog geen nulmetingen gedaan of doelen vastgesteld. Van de overgebleven thema’s zijn de doelen nog niet behaald, maar de onderzoekers zien wel vooruitgang.
Zo daalde in 2019 de CO2-voetafdruk voor het derde jaar op rij en komt daarmee het doel, klimaatneutrale groei, in zicht. Dat komt onder andere doordat er minder melkkoeien en jongvee zijn, het gebruik van eiwitarmer krachtvoer en meer gebruik van groene stroom. Ook de ammoniakuitstoot nam in 2019 weer af.
Als het gaat om duurzame energie lijkt het doel nog ver weg. Op dit moment komt 6 procent van de gebruikte energie van duurzame bronnen. Het doel voor 2020 was 16 procent. Nu worden alleen de windmolens en co-vergistingsinstallaties meegeteld die eigendom zijn van een melkveebedrijf. Zou je alle duurzame energieproductie op landbouwgrond van melkveebedrijven meetellen, dan zou het doel echter wel behaald worden.
Levensduur koeien weer in de lift
De levensduur van koeien daalde al drie jaar achter elkaar. Onder andere doordat koeien afgevoerd moesten worden door het fosfaatreductieplan en de invoering van de fosfaatrechten. Maar in 2019 is de gemiddelde leeftijd weer gestegen naar 5 jaar, 8 maanden en 25 dagen.
Nieuwe doelen
Elk jaar beoordeelt Wageningen Economic Research de verduurzaming van de zuivelsector voor de Duurzame zuivelketen. Dit is een samenwerking van melkveehouders en zuivelondernemingen, gefinancierd door ZuivelNL. Wageningen Economic Research doet de beoordeling aan de hand van thema’s. De doelstellingen uit 2011 liepen tot 2020. De sectorrapportage bevat naast de cijfers en conclusies van 2019 ook een beschrijving van de nieuwe doelen voor 2030. Er zijn drie thema’s toegevoegd, namelijk verdienmodellen, grondgebondenheid en veiligheid op het erf. Ook is bij diergezondheid en dierenwelzijn het thema jongvee toegevoegd en is verantwoord sojagebruik veranderd in duurzaam veevoer.
Foto: Wilbert Beerling – Bronnen: ZuivelNL, Duurzame Zuivelketen
