Ook kalveren hebben bij deze hoge temperaturen last van hittestress, ‘drukkend’ warm weer (als de luchtvochtigheid hoog is) verhoogt dit effect. De eerste duidingen op hittestress bij kalveren zie je al vanaf 20 graden Celsius.
Kalveren die al voor de geboorte werden blootgesteld aan hittestress zijn gemiddeld drie kg lichter als ze worden geboren. Deze kalveren hebben een hogere lichaamstemperatuur en de immunoglobuline-opname is duidelijk lager. Daarbij komt nog dat hittestress bij het moederdier ook invloed heeft op de gewichtsontwikkeling van het kalf. Betreffende kalveren groeien per dag gemiddeld 0,2 kg minder tot aan het spenen en zijn al met al aanzienlijk lichter als ze van de melk gaan.
Huidtemperatuur tot 41 graden Celsius
Kalveren die zijn gehuisvest in iglo’s en daarin geen bescherming hebben tegen de zon, hebben bij warm weer een warmere huid. Daardoor zweten en hijgen ze meer. Om vochtverlies te vermijden en uitdroging te voorkomen, moeten ze meer vocht binnenkrijgen. Een studie van de Universiteit van Florida toont aan dat de lichaamstemperatuur, bij een hoge luchtvochtigheid gedurende meerdere dagen, tot boven de 41 graden Celsius kan stijgen.
Kalveren die aan hittestress lijden willen niet vreten. Tegelijkertijd stijgt echter de behoefte aan energie met 20 tot 30 procent omdat ‘koelvermogen’ nodig is. Het gevolg ervan zijn teruglopende of zelfs stagnerende groei wat zich kan manifesteren in een hogere ALVA. Dat leidt weer tot hogere kosten voor de opfok van jongvee.
Zijn kalveren eenmaal blootgesteld aan hittestress, dan kan dat ook op lange termijn een negatieve invloed hebben. Want kalveren die hittestress ervaren geven later, in de eerste lactatie, minder melk.
Hierop moet je letten bij de dagelijkse voeding van de kalveren:
- Bij hitte moeten de kalveren rijkelijk worden voorzien van fris drinkwater. De wateremmers moeten dus groot genoeg zijn en wel zo groot dat de kalveren ze tussen twee vulbeurten niet leegdrinken. De tijd tussen twee waterbeurten mag niet langer dan 24 uur zijn. Gooi het restant weg bij het bijvullen. Zorg ook dat de emmer in de schaduw hangt en voorkom dat er voer in kan komen. Maak de3 emmer wekelijks schoon met een borstel en een geschikt reinigingsmiddel. Controleer regelmatig de mest van de kalveren; is die droog, dan drinkt het kalf niet genoeg.
- Om een tekort aan mineralen te voorkomen, is het extra aanbieden van elektrolytemix zinvol. Wees echter terughoudend met kalium en natrium: een overschot verhoogt de kans op pensverzuring.
- De energiebehoefte stijgt dus bij hoge temperaturen, maar gelijktijdig daalt de voeropname. Verhoog daarom de concentratie van de melkvervanger om je ervan te vergewissen dat ze wel voldoende energie opnemen.
- Voer tijdens de koele, vroege ochtenduren en de avonduren.
- Lichtere koolhydraten produceren minder lichaamswarmte.
- Voer hooi en kuilgras in plaats van stro. Voer iedere dag onbeperkt krachtvoer, blijft er wat liggen dan kan het naar het oudere jongvee.
Let hierop bij de huisvesting van de kalveren:
- Plaats de iglo’s waar schaduw is of voorzie ze van een beweegbare kap met schaduwdoek. Doe dat zo dat de kalveren beschermt zijn tegen de directe instraling van de zon in de middag en de namiddag.
- Open de ventilatiegaten van de iglo’s.
- Zorg voor voldoende afstand tussen twee iglo’s, dan kan de lucht namelijk nog circuleren. Aanbevolen is een meter afstand tussen twee iglo’s drie meter tussen twee rijen met iglo’s.
- Zet de iglo’s aan de achterkant iets hoger door ze bijvoorbeeld op een paar bakstenen te laten rusten. Dan kan extra lucht in de iglo komen en dat stimuleert de circulatie.
- Zijn de kalveren gehuisvest in een stal, dan kan met een voldoende hoge luchtsnelheid (2,5 m/s) worden gezorgd dat de kalveren zichzelf beter kunnen koelen. Open vensters en/of gordijnen in de kalverstal.
- Overbezetting moet met warm weer vermeden worden. Ook groepsiglo’s moeten in hitteperioden lager bezet zijn. Het voorkomt dat de kalveren elkaar opwarmen.
- Gebruik als het even mogelijk is zand als strooisel in de hitteperiodes. Zand isoleert slecht en leidt de warmte snel weg. Indien zand als strooisel niet mogelijk is; ververs het strooisel vaker. Strooisel dat meer mest en urine bevat, produceert warmte en slaat dat op. Strooi een beetje minder dik op. Een dik pak strooisel slaat immers meer warmte op en zorgt dus voor een warmer microklimaat.
- Als kalveren een uitloop hebben, kunnen ze zelf kiezen welk klimaat ze het best past.
- Bij tropische temperaturen is het vernevelen van water over het staldak te overwegen. Het bestrijden van vliegen vermijdt nog meer stress bij de kalveren.
Ingrepen uitstellen
Ingrepen bij de kalveren, zoals onthoornen of enten, of het verplaatsen naar andere groepen of hokken, moet bij hoge temperaturen worden gedaan in de koelere ochtenduren.
Tekstbewerking: Anna Schworm
